Administracja apostolska 1921

20 października 1921 roku Rada Ambasadorów podzieliła terytorium plebiscytowe Górnego Śląska, co oznaczało, że nastąpił polityczny podział diecezji wrocławskiej. Biskup wrocławski kard. Adolf Bertram pragnąc zachować jedność diecezji, a jednocześnie odpowiadając na nowe okoliczności, już następnego dnia, a więc 21 października 1921 roku, ustanowił Delegaturę Biskupią dla polskiego Śląska. Delegatem z uprawnieniami wikariusza generalnego mianowany został ks. Jan Kapica, dziekan z Tychów. Powołanie delegatury nie zaspokoiło jednak aspiracji duchowieństwa o zdecydowanie propolskiej orientacji. Polski rząd i władze wojewódzkie w Katowicach w praktyce nie uznawały nominacji ks. Kapicy.

Decyzja papieża Piusa XI 1922

Kolejnym etapem na drodze przekształceń lokalnego Kościoła na Górnym Śląsku była decyzja papieża Piusa XI (Achille Rattiego) (na zdjęciu), który dekretem Kongregacji Konsystorialnej Sanctissimus Dominus noster z 7 listopada 1922 roku z części diecezji wrocławskiej, położonej w granicach Polski, utworzył administrację apostolską dla polskiej części Górnego Śląska. Na jej czele stanął ks. August Hlond, młody prowincjał salezjanów pochodzący z Górnego Śląska. Kolejne lata były ważne dla tworzenia i rozwoju samodzielnej struktury kościelnej. Wtedy powstały najważniejsze instytucje przyszłej diecezji śląskiej, czyli katowickiej.

Bulla Vixdum Poloniae unitas 1925

Kolejną zmianę przyniosła decyzja papieża Piusa XI, który 28 października 1925 r. wydał bullę Vixdum Poloniae unitas, która szczegółowo określała strukturę terytorialną Kościoła w Polsce. Papieski dokument tworzył m.in. diecezję katowicką. Powstała ona na bazie dwóch różnych części diecezji wrocławskiej – obszaru Wikariatu Cieszyńskiego (do końca I wojny światowej będącego częścią Śląska Austriackiego) oraz wschodniej części pruskiego Górnego Śląska. Jej granice pokrywały się z granicami autonomicznego województwa śląskiego. Była to najmniejsza diecezja w Polsce, liczyła 4216 km kw. W tym stanie diecezja katowicka przetrwała do jesieni 1938 r., kiedy Polska przejęła od Czechosłowacji zachodnią część Śląska Cieszyńskiego, zwanego Zaolziem.

Jurysdykcja nad Zaolziem1938

8 listopada 1938 r. biskup katowicki Stanisław Adamski objął swą jurysdykcją administrację Zaolzia przyłączonego do Polski jesienią 1938 roku. Na zdjęciu powitanie wojsk polskich w Czeskim Cieszynie. Zaś na początku stycznia 1939 r. decyzją Stolicy Apostolskiej podporządkowano jego jurysdykcji także parafie Ciernie i jej filię w Świerczynowcu, należące do diecezji nitrzańskiej na Słowacji. Ten stan zmienił się 1940 r., kiedy ustała jurysdykcja biskupa katowickiego nad tym terytorium.
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Bulla Jana Pawła II1992

Ostatnia zmiana miała miejsce kiedy Jan Paweł II wydał w marcu 1992 r., bullę Totus Tuus Poloniae populus. Dokonywała ona całościowej reorganizacji terytorialnej Kościoła w Polsce. Powstałe wówczas dwie nowe diecezje, bielsko-żywiecka i gliwicka, przejęły niektóre dekanaty należące do diecezji katowickiej. W wyniku tych zmian diecezja katowicka straciła prawie połowę swego terytorium. Jednocześnie Katowice stały się metropolią, a diecezja katowicka otrzymała status archidiecezji. W skład metropolii katowickiej weszły jako sufraganie diecezje opolska i gliwicka.
FOT. Archiwum GN